Wi-Fi Troubleshooting ตอนที่ 1: The Concept
ถ้ามี user แจ้งปัญหา Wi-Fi ช้าเพื่อนๆมีแนวทางในการแก้ไขปัญหายังไงบ้างครับ
โดยปกติแล้วขั้นตอนแรกของการทำ Troubleshooting (ไม่ใช่แค่เฉพาะงาน Wi-Fi) คือการ "Reproduce the issue" เช่นถ้า user แจ้งมาว่า Wi-Fi ช้า เราจะลองทำ speed test ว่าช้าจริงไหม
พอเราเจอปัญหาแล้วขั้นตอนต่อไปคือการ "Isolate the issue" หรือการตัดปัจจัยที่ไม่เกี่ยวข้องออก เช่นถ้า Wi-Fi ติดๆหลุดๆ เราอาจจะลองใช้อุปกรณ์ตัวอื่น connect ดูว่าเจอปัญหาแบบเดียวกันไหม มีปัญหากับ AP ตัวนี้ตัวเดียวหรือตัวอื่นด้วย หรือถาม user ว่าเจอปัญหาแต่เมื่อไหร่
ขั้นตอนสุดท้ายคือการแก้ปัญหา แต่มันยากตรงนี้ แบบรู้แหละว่าจุดนี้ Wi-Fi ช้าแต่ไม่รู้จะแก้ไขยังไง
หลายปีก่อนที่ผมจะมาศึกษา Wi-Fi จริงจัง ผมจะให้ user disconnect แล้ว reconnect ใหม่ ถ้ายังช้าอยู่ก็ reset AP หรือถ้า user ยังโวยวาย หรือเป็น VIP Power User อาจต้องใช้ไม้ตายเอา AP อีกตัวมาเปลี่ยน เป็น step 1,2,3 ซึ่งทั้งหมดทั้งมวลเป็นการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ เพราะถึงแม้ว่า Wi-Fi อาจจะกลับมาใช้งานได้ปกติ แต่เราก็ไม่รู้ต้นตอของปัญหามันคืออะไร และบ่อยครั้งปัญหามันก็กลับมาให้เราปวดหัวกันต่อ
พอผมปรึกษา Vendor เขาก็แนะนำให้ผมวิเคราะห์และแก้ไขปัญหาโดยใช้ log จาก controller แต่ขอสารภาพว่าดู log แล้วก็ไม่ค่อยจะเข้าใจ ที่สำคัญคือเอาข้อมูลไปต่อยอดไม่ได้ สุดท้ายก็แก้ไขปัญหาตามสัญชาตญาณ เช่นพอสัญญาณอ่อนก็เพิ่ม Tx ถ้า Wi-Fi ช้าก็เปลี่ยน channel width ลองผิดลองถูกไปเรื่อย ซึ่งส่วนใหญ่ทำให้ปัญหามันแย่ลง
จากวันนั้นถึงวันนี้ ผมเรียนรู้ว่าเราจะใช้ Logic แก้ปัญหา Wi-Fi ไม่ได้ มันมีปัจจัยหลายอย่างที่ส่งผลให้ Wi-Fi ช้าซึ่งไม่เกี่ยวอะไรกับ controller เลย คือแก้ config ให้ตายยังไงก็ไม่จบ
ถ้าไม่นับปัญหาจาก hardware ต้นตอปัญหา Wi-Fi ช้าและไม่เสถียรที่ผมเจอมามีอยู่ 3 อย่างคือ
- Config ผิด เช่นเลือกใช้ช่องสัญญาณ 80MHz ในพื้นที่หนาแน่น (high-density)
- Design ผิด เช่นโรงแรมนิยมซ่อน AP ไว้บนฝ้าเพื่อความสวยงาม
- ปัญหาจากสิ่งแวดล้อม เช่นสัญญาณรบกวนจาก Wi-Fi เพื่อนบ้าน
ซึ่งแต่ละข้อมีวิธีการ Troubleshoot แตกต่างกัน ฉะนั้นการแก้ปัญหา Wi-Fi ที่มีประสิทธิภาพมีกฎอยู่ 3 ข้อคือ
- เราต้องอยู่หน้างาน เราไม่สามารถแก้ปัญหา Wi-Fi บนหอคอยงาช้างได้
- มีความรู้และเข้าใจหลักการทำงานของ Wi-Fi และ RF
- ต้องมี Troubleshooting Tools
บทความหน้าผมจะแนะนำ Tools ที่ผมใช้ทำ Wi-Fi Troubleshooting ซึ่งผมคิดว่าจะเป็นประโยชน์กับท่านที่ดูแลระบบ Wi-Fi ครับ